1. Home

برنامه ملی کنترول سرطان

بر اساس تخمین سازمان صحی جهان همه ساله نزدیک به 20000، افغان به  انواع مختلف سرطان ها مبتلا میگردند و بیش از 15000، تن از اثر این مریضی جان خود را از دست میدهند. شایع ترین نوع سرطان ها در افغانستان عبارت اند از سرطان ثدیه، معده، مری، لب و دهن، عنق رحم، و شش میباشد. 

با درنظرداشت ارقام فاجعه آور فوق الذکر و عدم موجودیت خدمات تشخیصه و تداوی سرطان در افغانستان وزارت صحت عامه در سال 2016 میلادی برای اولین بار پروژه تشخیص و تداوی امراض سرطانی را در چوکات وزارت صحت عامه ایجاد نمود. هدف عمومی از ایجاد این پروژه ارایه خدمات تشخیصه و تداوی سرطان به مردم افغانستان میباشد. این پروژه توانست که اولین مرکز تشخیص و تداوی سرطان را در شفاخانه جمهوریت که شامل 29 بستر در بخش داخل بستر  و 10 بستر در بخش  سراپا بود ایجاد نماید.

در سال  2017 میلادی پروژه تشخیص و تداوی سرطان به برنامه ملی کنترول سرطان به منظور جوابگویی به وقوعات روز افزون سرطان ارتقا نمود که توسط ارایه خدمات در بخش های  وقایه، تشخیص مقدم، تشخیص و تداوی، مراقبت های حمایوی، سرویلانس و ثبت ارقام  امراض سرطانی مصروف ارایه خدمات به مردم افغانستان است.

هدف عمومی

کاهش واقعات و مرگ و میر از باعث سرطان و ازدیاد کیفیت زندگی مریضان مبتلا به سرطان

اهداف استراتیژیک

  1. کاهش وقوعات سرطان توسط وقایه ابتدائی
  2. افزایش میزان تشخیص مقدم سرطان ها
  3. عرضه خدمات معیاری تشخیص و تداوی امراض سرطانی
  4. فراهم آوری خدمات مراقبت های حمایوی باکیفیت به مریضان سرطانی
  5. جمع آوری ارقام دقیق سرطان ها
  6. ارتقای ظرفیت کارمندان به منظور وقایه و کنترول امراض سرطانی

1. وقایه:

بر اساس راپور سازمان صحی جهان 35 الی 50 فیصد واقعات سرطان قابل وقایه است. تنباکو  به تنهایی بزرگترین عامل خطر قابل وقایه سرطان ها بشمار میرود و در ضمن وقایه تنباکو از جمله موثرترین روش وقایه ابتدایی است. قابل ذکر است که در افغانستان  پالیسی جامع در ارتباط به کنترول تنباکو وجود دارد و در ارتباط به تطبیق آن بعضی کارها و فعالیت ها توسط برنامه ملی کنترول سرطان  صورت گرفته است تا استفاده تنباکو به حد اقل رسانیده شود. رژیم غذایی غیر صحی، چاقی یا اضافه وزنی، عدم فعالیت فزیکی، استفاده از الکول، و انتانات مخصوصا انتاناتHBs  و HPV از جمله بعضی عوامل خطر دیگری است که چانس مبتلا شدن به سرطان ها را ازدیاد میبخشد.

2. تشخیص مقدم:

یکی از جمله اهداف عمده برنامه ملی کنترول سرطان ازدیاد میزان تشخیص و تداوی بوقت  واقعات سرطان های مختلف  میباشد. در افغانستان بنابر عوامل گوناگون مانند عدم آگاهی، مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فردی معمولا اکثریت مردم در مراحل آخر برای تداوی مراجعه میکنند که اکثراٌ تداوی را مشکل و یا حتا ناممکن میسازد. قابل یادآوری است که بعضی سرطان ها مانند سرطان سینه، سرطان عنق رحم، جوف دهن، امعا و پروستات از جمله سرطان های است که در مراحل ابتدایی قابل تشخیص و تداوی میباشد. بنآ برنامه ملی کنترول سرطان صدها برنامه آموزشی را در شفاخانه ها، پوهنتون ها، انستتیوت ها، و همچنان محلات پر جم و جوش مردم مانند پارک ها و باغ ها  راه اندازی نموده است تا بتوانند سطح آگاهی مردم و کارمندان خدمات صحی را بلند ببرد تا که  سبب تشخیص واقعات سرطان در مراحل ابتدایی گردد. همه ساله اکتوبر ماه آگاهی دهی سرطان سینه  و 4 فبروی روز جهانی سرطان توسط برنامه ملی کنترول به منظور داد خواهی و آگاهی عامه در سراسر کشور تجلیل میگردد.  در بعضی ممالک برنامه های اسکرینیگ جهت تشخیص مقدم این سرطان ها تاسسیس گردیده است اما فعال نمودن این چنین برنامه ها برای کشور ها رو به انکشاف از لحاظ اقتصادی موثر نمیباشد.

3. تشخیص و تداوی:

 

در ماه اگست 2016 میلادی وزارت صحت عامه جمهوری اسلامی افغانستان نخستین مرکز تشخیص و تداوی سرطان را در شفاخانه جمهوریت افتتاح نمود که شامل 16 بستر جراحی در منزل نهم  و 38 بستر در بخش داخله در منزل دهم شفاخانه جمهوریت به طور 24 ساعته خدمات را ارایه میکند. و در ضمن شامل 20 بستر مراقبت های بخش سراپا میباشد که در منزل دوم شفاخانه جمهوریت قرار دارد و  روزانه در حدود 60 الی 80 مریض به مرکز سرطان مراجعه میکند. در این مرکز خدمات تشخصیه (معاینات لابراتواری، التراسوند،  پتالوژی  و اندسکوپی) و تداوی ( کیموتراپی و جراحی) هردو به مریضان ارایه میگردد.

.

 

 

مراکز تشخصیه دولتی سرطان در کشور

  1. مرکز تشخصیه سرطان ثدیه شفاخانه استقلال- کابل
  2. مرکز تشخصیه سرطان ثدیه ولایت هرات
  3. لابراتوار پتالوژی ولایت مزار شریف
  4. لابراتوار پتالوژی لابراتوار های مرکزی
  5. اندسکوپی مرکز سرطان شفاخانه جمهوریت- کابل
  6. التراسوند مرکز سرطان شفاخانه جمهوریت – کابل

 

4. خدمات حمایوی

چون در افغانستان بیشتر مریضان در مراحل مواخر تشخیص میگردد  بنآ ضرورت مبرم به خدمات حمایوی است. هدف از ارایه این خدمات بهبود کیفیت زندگی مریضان و اقارب آنان از لحاظ فزیکی و روانی میباشد. برنامه ملی کنترول سرطان در تلاش است تا بتوانند یک موسسه که خدمات حمایوی را ارایه کنند ایجاد کند و یا هم در خانه های مریضان بر ایشان خدمات حمایوی ارایه گردد.

 

 

5. تحقیق و سرویلانس:

برنامه ملی کنترول سرطان تهداب بخش جم آوری آمار ارقام سرطانی  در سطح شفاخانه های کابل را در شفاخانه جمهوریت  در سال 2016 میلادی گذاشت که برای فعلاٌ حدود 5 تن در این بخش کار میکند  و مصروف جم آوری ارقام سرطانی در سطح شفاخانه های کابل استند. برنامه ملی کنترول سرطان در تلاش است تا به کمک سازمان صحی جهان مرکز ثبت آمار و ارقام سرطانی را ایجاد کند.

6. ارتقا ظرفیت:

با در نظر داشت اینکه برنامه ملی کنترول سرطان یک برنامه جدید التاسیس است  بنا ضرورت مبرم به ارتقا ظرفیت در بخش وقایه و کنترول امراض سرطانی وجود دارد. این برنامه  پروگرام های آموزشی گوناکون را در داخل و خارج از کشور جهت ارتقا ظرفیت پرسونل طبی کارمندان خویش سازماندهی نموده است. در ضمن برنامه ملی کنترول سرطان پلان دارد که کارمندان این برنامه را خارج از کشور برای آموزش در بخش های انکولوژی کلینیکی، جراحی، پتالو‌ژی، انکوفارمکولوژی و انکولوژی نرسنگ وغیره  برای مدت های طولانی بفرستد.  

7. عمومی

تماس با ما:

داکتر نجیب الله صمدی

ریس برنامه ملی کنترول سرطان

0093202301238

0093700279402

nccp@moph.gov.af

:موقعیت

وزارت صحت عامه

وزیر اکبر خان، سرک 7

کابل 1001

افغانستان